รหัสพรรณไม้: 7-51000-003-134

ชื่อพื้นเมือง : บุนนาค (ทั่วไป)

ชื่อสามัญ : Ceylon ironwood

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Mesua ferrea L.

ลักษณะวิสัย :

ลักษณะเด่นของพืช : ลำต้น ไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ สูง 15-25 ม. เรือนยอดรูปเจดีย์ แตกกิ่งก้านสาขาขนานไปกับพื้นดิน ลำต้นเปลาตรง เปลือกนอกเรียบ สีน้ำตาลปนเทา แตกเป็นร่องตื้น เปลือกในสีขาวเหลือง ใบ ไม่ผลัดใบ ใบเดี่ยวเรียงตรงข้าม รูปใบหอกหรือรูปขนานแกมรูปหอก กว้าง 2-3 ซม. ยาว 8-12 ซม. โคนใบรูปลิ่ม ปลายใบยาวคล้ายหาง เนื้อใบแข็งและหนา ขอบใบเรียบ ใบอ่อนสีชมพูม่วง ก้านใบยาว 0.6-1.0 ซม. หลังใบสีเขียว ผิวเรียบ ใต้ท้องใบสีเขียวอ่อน มีนวล ผิวใบเรียบ เส้นใบจำนวนมากและถี่ ดอก ดอกเดี่ยวหรือดอกช่อ ช่อละ 2-3 ดอก ดอกออกตามซอกใบหรือปลายกิ่ง ดอกมีขนาดใหญ่และมีกลิ่นหอมอ่อน กลีบเลี้ยงสีเขียวอ่อน 4 กลีบ แยกกัน มีขนาดใหญ่ 2 กลีบ เล็ก 2 กลีบ กลีบกลมโค้งงอ กลีบดอกสีขาวหรือชมพูอ่อน กลีบรูปไข่ แข็งและหนา ขอบเป็นริ้ว เกสรเพศผู้จำนวนมาก อับเรณูสีเหลืองสด เกสรเพศเมียอยู่เหนือวงกลีบ ก้านเกสรเพศเมียสีขาวยาวพ้นเหนือเกสรเพศผู้ ผล ผลรูปไข่ เปลือกผลแข็ง กว้าง 2 ซม. ยาว 4 ซม. ปลายผลโค้งแหลม กลีบเลี้ยงหุ้มเป็นกาบหุ้มผล 4 กาบ เมล็ด มี 1-2 เมล็ด

ประโยชน์ : อาหาร,สมุนไพร,พืชประดับ,พืชใช้เนื้อไม้,พืชให้ร่มเงา ยอด ยอดอ่อนสีชมพูอ่อนมีรสเปรี้ยว อมฝาด นิยมนำมาเป็นผักจิ้ม แก่น แก้ลักปิดลักเปิด บำรุงโลหิต เนื้อไม้ ใช้สร้างบ้านเรือน เครื่องเรือน เมล็ด สกัดเป็นน้ำมันใช้จุดตะเกียง น้ำมันเป็นยาทาถูนวดแก้ปวดข้อ แก้ผื่น