รหัสพรรณไม้: 7-51000-003-027
ชื่อพื้นเมือง : หมากกะลิงเทศ (ภาคเหนือ),ชุมเห็ดเทศ
ชื่อสามัญ : Candelabra Bush, Ringworm Bush
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Senna alata (L.) Roxb.
ลักษณะวิสัย :
ลักษณะเด่นของพืช : ลำต้น ไม้พุ่มสูง 1-3 ม. ลำต้นมีเนื้อไม้แข็ง ลำต้นแตกกิ่งก้าน กิ่งตั้งขึ้นด้านบน ใบ ใบประกอบแบบขนนกปลายคู่ ใบรวมกว้าง 30-60 ซม. ยาว 8-20 ซม. มีใบย่อย 8-20 คู่ ใบย่อยรูปขอบขนานแกมรูปรี ยาว 3-7 ซม. ยาว 6-15 ซม. ใบหนาแข็ง ปลายใบมนหรือเว้าเล็กน้อย ขอบใบเรียบสีแดง หูใบเป็นรูปสามเหลี่ยม ผิวใบเรียบ ดอก ช่อดอกใหญ่ยาว 30-50 ซม. ช่อแคบเรียวแหลม ช่อดอกออกปลายยอดหรือซอกใบใกล้ปลายกิ่ง ช่อดอกประกอบด้วยดอกย่อย จำนวนมาก กลีบเลี้ยงสีเขียว รูปขอบขนาน ปลายแหลม กลีบดอกสีเหลืองทอง 5 กลีบ รูปขอบขนาน ยาวประมาณ 2 ซม. เกสรเพศผู้ 10 อัน มี 2 อันที่ยาวมากกว่าอันอื่น ดอกย่อยมีใบประดับสีน้ำตาลแกมเหลืองหุ้มดอก ผล ฝักรูปขอบขนาน กว้าง 1.5-2.0 ซม. ยาว 10-15 ซม. ฝักสีน้ำตาลเกือบดำ สี 4 สัน ฝักแก่แตกตามยาว เมล็ด มี 40-50 เมล็ด รูปแบบเป็นรูปสามเหลี่ยม กว้าง 0.5-0.8 ซม. ยาว 0.7-1.0 ซม. ผิวนอกขรุขระสีดำ
ประโยชน์ : อาหาร,สมุนไพร ผล นึ่งกินกับน้ำพริก ใบสดหรือดอก คั่วไฟชงดื่มเป็นยาแก้ท้องผูก ใบแก่ ตำผสมเหล้าและข้าวจ้าวแก้กลากเกลื้อน ราก ขับปัสสาวะ ต้น แก้กลางเกลื้อน ฝัก ขับพยาธิตัวตืด พยาธิไส้เดือน ทั้งต้น ถ่ายพิษซางตานในเด็ก
ลักษณะวิสัย
ลำต้น
ใบ
ดอก/ช่อดอก
ผล/เมล็ด